Dworzec Toruń Główny

Główna stacja kolejowa w Toruniu z budynkiem dworcowym z 1874 roku

Lokalizacja: ul. Kujawska 1, 52°59'59.7"N 18°36'50.3"E 

Początki toruńskiego dworca sięgają 1861 roku, gdy Toruń został włączony do sieci kolejowej jako stacja końcowa jednotorowej linii prowadzącej od Bydgoszczy. Dla potrzeby obsługi podróżnych zbudowano wówczas pierwszy szkieletowy budynek ulokowany z dala od centrum miasta, na terenie Przyczółka Mostowego, tj. fortu broniącego dostępu do toruńskiego mostu. Wkrótce niewielki budynek dworca okazał się niewystarczający. Wzniesienie nowego, ukończonego w 1874 roku, było związane z budową linii kolejowej z Poznania do Insterburga (Wystruć) oraz przeznaczonego dla niej żelaznego mostu na Wiśle w Toruniu. Nowy dworzec zbudowano w stylu neogotyckim, typowym dla pruskiego budownictwa kolejowego tego okresu. W późniejszych latach był kilkakrotnie rozbudowywany i przebudowywany. W 1895 roku oddano do użytku podziemne przejście prowadzące w stronę ul. Kujawskiej. Główna część dworca uległa pożarowi w 1945 roku. Trwająca kilka lat odbudowa, a także późniejsze prace budowlane nie zmieniły charakteru budynku, który obsługuje do dzisiaj toruński węzeł kolejowy.

Na ścianie dworca przy peronie nr 2 odsłonięto w 2015 roku tablicę pamiątkową poświęconą mieszkańcom Wilna i Wileńszczyzny, w tym pracownikom Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, którzy w ramach akcji repatriacyjnej przybywali w 1945 roku koleją do Torunia. W osobnym budynku mieszczącym niegdyś pocztę, funkcjonuje od 2017 roku ciekawa Kolejowa Izba Tradycji gromadząca pamiątki związane z historią kolejnictwa. 

Autor tekstu: Adam Marszelewski. Autorka fot.: Justyna Kacprzak